Voor specialisten.

Alleen het aantal keren dat de achtste vorm van het werkwoord voorkomt in Jeha-verhaaltjes t.o.v. het gebruik van diezelfde vorm in de krant, en dan nog liefst als deze artikelen en verhalen zijn verzameld in ongeveer dezelfde tijd en plaats, kan een (natte) vingerwijzing zijn of deze vorm inderdaad vaker voorkomt in Jeha-verhaaltjes. Deze achtste vorm heeft overeenkomst met ons wederkerig werkwoord, en het is dus niet zo gek dat deze vorm met een bepaalde regelmaat voorkomt. In de oudste verhaaltjes, blijkt uit de analyse, dat deze achtste vorm helemaal niet voorkomt.

      

Gekozen is voor een verzameling Arabische krantenartikelen (vertaald in het Engels, uit 1984, verzameld door F.A. Pragnell, in een bloemlezing genaamd: A week in the Middle East) als uitgangspunt om te bepalen of de achtste vorm vaker voorkomt in de krant of in een verzameling Egyptische Jeha verhaaltjes (1988). De verzameling krantenartikelen bevat 112 artikelen met uiteenlopende onderwerpen, als “economic affairs” (energy, Trade and Industry, Finance, Genaral Economic Affairs), “Political Affairs” (Constitutional Matters, International Affairs, Defence, General Political Comment, The Middle East, World reaction to the Middle East), “Miscellany” (Space, Weather and Disasters, Environmental Affairs, Human Interest, Medicine, Sport, Cultural Affairs). De artikelen stonden in de internationaal verkrijgbare krant “Asharq Al-Awsat“ of in het Arabisch, klik dan hier. Op het eind van de serie artikelen is een woordenlijst opgenomen. Behalve dat er een vluchtige blik is geworden op alle artikelen om te zien of de achtste werkwoordsvorm erin voorkwam, is ook deze woordenlijst gecontroleerd op deze werkwoordsvorm.

      

Voor zover ik heb kunnen nagaan, kwam in de 112 artikelen (gemiddeld bestaande uit ongeveer 300 woorden), de achtste werkwoordsvorm slechts 36 keer voor! Dat wijst erop dat deze werkwoordsvorm zelden wordt gebruikt! In vergelijking met de Egyptische Jeha verhalen uit 1988 komt de achtste werkwoordvorm veel vaker voor in deze verhaaltjes: 120 keer in 40 verhaaltjes! Een kleine afgeronde omrekening leert dat de achtste vorm normaal ongeveer 4 keer op de duizend voorkomt (4/1000). Een verhaaltje bestaat uit ongeveer 450 woorden, dat wil zeggen dat er in totaal 18000 woorden zijn gelezen, waarvan er 120 werkwoorden de achtste vorm hadden, dat wil zeggen ongeveer 7 keer op de duizend woorden werd van deze vorm gebruik gemaakt (7/1000) in de Jeha-verhaaltjes.

      

Toch blijft de analyse moeilijk, omdat het eigenlijk gewoon om het wederkerig werkwoord gaat, en dat wordt bij ons met grote regelmaat gebruikt in allerlei teksten. In het Egyptisch gaat het ook nog om veel dagelijks gebruikte woorden, zoals “(zich) kopen“, “(zich) zien“, “(zich) afsluiten van“,“(zich) ergeren“, en “(zich) wachten“ etc. Bovendien komt de achtste vorm alleen vaker voor zo gauw als het standaard arabisch wordt gebruikt. In de oudste teksten in ”Apprenons Arabe“, 1942, ”Advanced Moroccan Arabic“, 1974 of ”A short reference grammar of Moroccan Arabic“, 1962 , komt de achtste vorm in de daarin vermelde Jeha verhaaltjes (bij elkaar ong. 30 verhaaltjes) helemaal niet voor. Dit komt voornamelijk, doordat het Arabisch zich op een vreemde manier heeft ontwikkeld van een analytische taal op gesproken niveau naar een synthetische taal op geschreven niveau. In de oudste hier genoemde boeken bestaat er een nauwe band met het gesproken Arabisch, die verloren is gegaan bij de introductie van het standaard Arabisch voor de krant.

      

Toch wil het vaker voorkomen van de achtste vorm in een vertaling van het gesproken Arabisch naar het gestandaardiseerde Arabisch, wel iets zeggen. De vertaler denkt bij deze verhalen vaker aan een vorm van zelfreflectie, naar mijn idee, dan bij andere verhalen of artikelen.