Overeenkomsten

Hercules levensbeschrijving heeft veel weg van het Jezus-verhaal uit het Nieuwe Testament, dat dan ook duidelijk Hellenistische trekken vertoont. De overeenkomsten zijn frappant:

1. Jozef, de stiefvader van Jezus, woont te Nazareth; de maagd Maria, Jezus′toekomstige moeder eveneens. Amphitruo, de stiefvader van Hercules, komt oorspronkelijk uit Mycene; ook de maagd Alkmene, Herakles′toekomstige moeder is oorspronkelijk uit Mycene geboortig. Het is een neef–nicht huwelijk (patrilateral parallel cousin huwelijk).
2. Jozef trekt met Maria naar Bethlehem; Amphitruo trekt met Alkmene van Mycene naar Thebe.
3. Groot gevaar lopen beiden in hun prille jeugd door een vijand, die het koningschap van de jonggeborene vreest. De ouders van Jezus vluchten uit angst; Alkmene legt haar zoon te vondeling. Jezus is in een stal in het open veld geboren, en wordt later achtervolgd door de troepen van Herodes (kindermoord); Herakles wordt op het Heraklesveld te vondeling gelegd om aan de wraak van Hera te ontkomen.
4. Herakles zou in de grot van Hermes van Hera de borst hebben gekregen, waarop zij het kind liet vallen, omdat hij zo hard zoog. Vergelijk afbeeldingen waarop Jezus in een grot wordt geboren.
5. Satan brengt Jezus op een zeer hoge berg en toont hem daar alle wereldrijken; Hermes brengt Herakles op een zeer hoge berg en toont hem de rijken van koning Zeus (ten positieve) en die van de tiran Typhon (ten negatieve): zie Helden en Slangen; blijkbaar gaat het om de hemel en de aarde, niet zozeer als stukken land, maar als machtssferen.
6. Zij waren in hun tijd beiden beroemd om hun werken. Zij worden er beiden door een godheid op uitgestuurd om grote werken te verrichten
7. “Uw wil geschiede!”, zegt Jezus in hof van Getsemane. Bij Epictetus staat over Herakles geschreven: “Durf de blik omhoog te slaan en tot God te zeggen: Gebruik mij verder, waartoe gij wilt, ik ben één van zin met U; ik ben van U. Ik onttrek mij aan niets van wat U goeddunkt. Voer mij waarheen Gij wilt; hang mij het kleed om, dat Gij wilt.”
8. Terwijl in het Evangelie staat dat God Zijn Zoon niet heeft gezonden om de wereld te oordelen, maar om haar door hem te behouden. Cornutus zegt over Herakles: “Niet om kwaad te doen en te schaden, maar om te behouden is Herakles geboren“.
9. De rol van Judas, die ten slotte bekent: “Ik heb gezondigd” en zich ophangt, vervult in de Heraklestragedie zijn echtgenote, Deianeira, die “zich haar jaloersheid bewust geworden, door een strik van het leven berooft”.
10. Bij de dood van beide Godszonen is hun lievelingsdiscipel aanwezig: Johannes en Philoktetes; bij Seneca is het Hercules′vriend Hyllus, die daarna de beschermheer wordt van Alkmene, net zoals Johannes van Maria.
11. De bij Johannes (19: 30) vermelde laatste woorden van Jezus aan het kruis: “Het is volbracht” (“Consummatum est”) komen bij Seneca tweemaal voor in Hercules furens, eerst door Alkmene, later door Hyllus uitgesproken
12. Van beide Godszonen wordt een hemelvaart bericht. Wat in de oudste Christelijke overlevering telkens voorkomt, is dat Jezus “ in een wolk werd opgenomen vóór hun ogen”; van Hercules wordt gezegd, dat een wolk hem opnam onder gerommel van donder en bliksem en dat een wolk hem de hemel in omhoog voerde.
13. Als Jezus uit de dood is opgestaan zegt hij tot Maria Magdalena: “Vrouw, waarom schreit gij?…… ga tot mijn broederen en zeg hun: ik vaar op tot mijn Vader en tot uw Vader, tot mijn God en tot uw God”; Hercules zegt tegen zijn moeder: “Klaag niet, moeder!…… Mijn deugd heeft mij de weg gebaand tot de sterren en de hemelgoden”.
14. Tussen Maria en Alkmene vonden wij overeenkomsten, omdat ze een kind van god dragen: beiden worden bevrucht door een god,terwijl haar mannen eigenlijk slechts haar verloofden zijn.”
15. Zij worden beiden onder eenzelfde gesternte geboren
16. Beiden dragen een mantel van bloed (Hercules in de huid van Nessus; Jezus omdat hij is gegeseld), als zij sterven, net als de Sumerische god Marduk, als hij de stad wordt uitgejaagd
17. Maria en Alkmene staan schreiende op de plek van terechtstelling van haar zonen. De beide godszonen, die op het punt staan te sterven, zeggen respectievelijk dat Johannes of Hyllus zich om hen moet gaan bekommeren.

Door al die overeenkomsten zou je bijna vergeten dat er ook grote verschillen tussen de beide godszonen bestaan. Een zo′n groot verschil is dat Jezus over de liefde preekt, iets wat Hercules nooit heeft gedaan. Al had die het wel over de deugd.