Voor de oorspronkelijke tekst van deel 6, klik op Foufouya.

Commentaar op deel 6.

         

1. Woordspel in het Arabisch met “romèn” (granaatappel) en “zamèn” (de tijd). Dit werkt vooral in schrift, omdat de woordbeelden tot verwarring kunnen leiden. In de voetnoot bij de Arabische tekst wordt uitgelegd dat we hier met een toespeling te maken hebben op het Rad des Tijds, een beeld afkomstig uit de Romeinse tijd. Waarschijnlijk is het een toespeling op Sol Invictus waarvan de verering nauw samenviel met die van de oorlogsgod Mithras. De Mithras mythe was op zijn beurt weer nauw geliëerd aan het vredelievende Zoroastrisme, de leer van Zarathustra (zie vorig commentaar op deel 5). De letterlijke vertaling van de voetnoot in de Arabische tekst (1): “De radertjes van de tijd d.w.z. het rad van de tijd, en de bedoeling is dus dat dit geld aangesproken kan worden als de omstandigheden verslechteren.”
2. “In dit huis……etc.”: deze passage is bijna letterlijk uit een toneelstuk van Plautus “Aulularia” overgenomen:
   “ Staphyla: Quippini? ego intus servem? an ne quis aedis auferat? Nam hic apud nos nihil est aliud quaesti furibus, ita inaniis sunt oppletae atque araneis.
   Euclio:……quod di dant, fero. abi intro, occlude ianuam……”
3. “Het kistje” speelt een belangrijke rol vooral op het Berberse platteland. Vaak wordt de afstamming van de familie met allerlei bewijsstukken daarvoor in een kistje bewaard. Hier gaat het om de bruidsschat van de vrouw, die altijd haar eigendom blijft. Er is overigens wel discussie over het al dan niet verplicht geven van de bruidsschat.. Het kistje doet ook denken aan het kistje van Pandora dat Epimetheus van Zeus kreeg, want ook Epimetheus kreeg bij zijn huwelijk met Pandora een behoorlijke bruidsschat. Zijn broer Prometheus en hij worden wel eens als afsplitsingen, die tezamen Hermes vormen, beschouwd. Hermes is een oer-tricksterfiguur bij uitstek. Prometheus is letterlijk de “vooruit–kijker” en Epimetheus is letterlijk de “achteruit–kijker” …… en Hermes de auto?

Lala Foufouya oftewel Lala Grenoe.

Uit: De mooiste Marokkaanse volksverhalen, 2016, pagina: 123-124. Uitgeverij Edisoft redactie: Yasri Shakir , tekeningen: Eshshwie Mohamed Hafy Mokhtar.):
Deel 6: De doos van pandora.